Yeni bir yıl, yeni umutlar ve yeni başlangıçlar demektir. Bu sebeple tüm aile ve arkadaşlardan oluşan harika bir yılbaşı sofrası kimin hayalini süslemez ki? Peki yeni yıla girerken nasıl hazırlanmalıyız? Yılbaşı menüsünde neler olmalı? Kronik hastalığı olanlar nelere dikkat etmeli? Çocuklara özel yılbaşı sofrası olmalı mı? Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Buket Yavuz Koçoğlu, yeni yıla sağlıklı girmenin yollarını anlatıyor ve yılbaşına özel menüler paylaşıyor.

 

 

Gün boyu aç kalmayın

Yeni yıla girmenin heyecanıyla akşam sofrası için birçok plan yapılır. O güne özel yemekler ve tatlılar düşünülür. Ancak yılbaşı günü yenilen besinlere ve miktarlarına dikkat edilmezse bu bir günlük kaçamağın bedeli ağır olabilir. Bu nedenle yılbaşı sofrasında da diğer normal zamanlarda olduğu gibi beslenme kurallarına uyulmalıdır. Yılbaşı günü en çok yapılan hatalardan biri de tüm günü neredeyse aç olarak geçirmektir. Bütün gün aç kalmak bir fayda sağlamadığı gibi uzun açlık sonlarında yenen yemekler vücut tarafından depo edilir. Yani vücut yağ yakmak yerine yağ yapmaya başlar. Ayrıca yemeğe aç gidildiği zaman geniş sofralar karşısında oto kontrol de zorlaşır.

 

Eğer restoranda olacaksanız…

Yılbaşı masasında çok fazla çeşit yemek yerine görsel olarak daha süslü bir masanın hazırlanabileceğini söyleyen Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Buket Yavuz Koçoğlu, “Yemek için dışarıda bir restoran planı yapılmışsa da, sınırsız yeme-içme sunan menüler değil, klasik bir menü tercih edilmelidir. Böylece yeme şekli kontrol altında olur ve daha az kalori alınır. Ayrıca yılbaşı günü sadece yemeğe odaklanmak yerine aile ve arkadaşlarınızla birlikte eğlenceli ve sohbetli bir ortama odaklanmanız da yarar sağlayacaktır.” dedi.

 

Aşırı yemek reflü ve kalp krizine yol açıyor

Yılbaşı gecesi beslenmede aşırıya kaçmak; hazımsızlık, şişkinlik, gaz sıkışmaları, ishal ve mide bulantısına sebep olabilir. Ayrıca reflü, tansiyon yükselmeleri, kalp sıkışmaları ve hatta kalp krizi bile görülebilir. Bu sebeple yılbaşı gecesi beslenme şekline çok dikkat edilmelidir. Herhangi bir sağlık problemi ya da kronik rahatsızlığı olan kişilerin ise diyetlerini bozmadan kontrollü bir şekilde yemeleri gerekir. Tabi takibinde oldukları uzman hekime mutlaka danışmalılardır.

 

Başlangıçları evde hazırlayın

Yılbaşı sofrası için hazırlanan aperatiflerin evde hazırlanmasını belirten Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Buket Yavuz Koçoğlu, “Yılbaşı yemeğinden önce başlangıçlar tüketileceğinden enerji dengesi için öncelikle bu aşamada çok sağlıklı ve bilinçli tercihler yapılmalıdır. Evde hazırlanacak birkaç değişik yiyecek başlangıç için yeterli olacaktır. Örneğin 1 bardak limon suyu içine salatalık ve havuç dilimleri koyulabilir. Ayrıca yoğurt ile yapılan dip sosa batırılmış taze sebzeler; mayonezli yağlı kızartmalar yerine sağlıklı bir aperatif olacaktır. Başlangıç tabağında yer alan şarküteri ürünlerinden ve kabuklu deniz ürünlerinden de uzak durulmalıdır. Bu tarz yiyecekler yerine peynir, hindi füme ve taze sebzeler tercih edilmelidir. Yılbaşı sofrası için hazırlanan salatalar yağsız ve mayonezsiz tüketilmeli, zeytinyağlı sebze tabakları ile de sofra çeşitlendirilmelidir. Salatalar ve zeytinyağlı sebze yemekleri midede daha geniş hacim kaplayacağından çabuk doyulmasını sağlar.  Ayrıca diğer kalorili yiyecek ve içecek tüketimlerinde de daha kontrollü olunmasına yardımcı olurlar.” diyor.

 

Hindi etinin sindirimi kolaydır

Ana yemekte yılbaşı klasiği genellikle hindidir. Hindi eti kolesterolü düşük ve sindirimi kolay bir besindir. Hindi eti sevmeyenler kişiler ise tavuk veya balıketi tüketilebilirler. Bunun haricinde çorba, pilav ve ekmek gibi karbonhidrat grubundan olan yiyecekler bir arada tüketilmemelidir. Eğer tüketilmek isteniyorsa da sadece biri tercih edilmelidir. Büyük yılbaşı yemeğinde hepsi bir arada olmamalıdır. Tatlı olarak ise meyve veya sütlü tatlılar tercih edilmelidir. Kaymaksız cevizli kabak, ayva, armut tatlıları veya sütlaç, kazandibi gibi sütlü tatlılar tüketilebilir.

 

Herkesin ayrı çerez tabağı olsun

Yılbaşında tüketilen çerezlerin de her kişi için özel hazırlanması gerektiğine dikkat çeken Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Buket Yavuz Koçoğlu, “Bilindiği gibi yılbaşı gecesi en çok tüketilen besinlerden biri de çerezlerdir. Ancak çerez konusunda da aşırıya kaçılmamalıdır. Sohbet ve ortamdaki eğlenceye katılım sebebiyle bazen farkında olmadan çok fazla kuruyemiş yenilebiliyor. Bu nedenle en doğrusu her bireyin kendi çerez tabağını oluşturmasıdır. Küçük bir kâsenin içine 5 fındık, 5 badem, 5 Antep fıstığı, 2 ceviz, 10 kuru üzüm ve 1 yemek kaşığı beyaz leblebi koymak yeterli olacaktır.” dedi.

 

Asitli içecek yerine ev yapımı limonata

Yılbaşı günü en dikkatli olunması gereken konulardan biri de yemeklerin yanında tüketilen içeceklerdir. Uzun sohbetli yemek saati ve her gruptan yiyecek de kontrolü zorlaştırır. Bu nedenle meşrubat tarzı içecekler tüketilecekse de şekersiz olanları tercih edilmelidir. Ev yapımı meyve suları, limonata ve ayran gayet uygun bir seçim olacaktır. Kafein içeren çay, kahve, gazlı içecekler de ödemi arttırdığından tercih edilmemelidir. Ödem atmaya yönelik bitki çayları, mineral kayıpları için de maden suyu daha iyi gelecektir. Ayrıca alkol de vücutta ödeme sebep olabileceğinden yılbaşı gecesi tüketimi sınırlandırılmalıdır.

 

Çocukları da unutmayın!

Yılbaşı menüsü hazırlanırken çocukların seveceği yemeklerin de dikkate alınması gerektiğini belirten Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Buket Yavuz Koçoğlu, “Yılbaşı gecesinin büyük kısmını yetişkinler oluşturduğundan yemek hazırlıkları da genellikle onlara uygun düzenlenir. Ancak yılbaşı sofrası hazırlanırken çocuklar da unutulmamalıdır. Çocuklar için en önemlisi ailesiyle birlikte eğlenceli bir gece geçirmektir. Bu sebeple sofrada çocukların sevdiği yemekleri göz önünde bulundurarak yemekler hazırlamak ayrı yemekler hazırlamaktan daha kolay olacaktır. Zaten sizinle aynı yemekleri yemek istediklerini de düşünürsek bu onları daha mutlu edecektir.

 

Çocuklar köfte gibi yumuşak ve iyi pişmiş etleri severler. Etlerin yanında da en sevdikleri yiyecek patatestir. Ancak et ve patates haricinde havuç, bezelye gibi sebzeler de tabakta mutlaka olmalıdır. Çocuklar baharatlı ve de etle pişen pilavları sevmezler. O yüzden pilav sade olarak pişirilmelidir. Salata konusunda ise çocuğun sevdiği sebzeler bir araya getirilmelidir. İçecek seçimi de asitli ürünler yerine taze sıkılmış meyve suları ve ev yapımı limonatadan yana olmalıdır. Ayrıca tatlı, kuruyemiş ve meyve tüketimi konusunda kontrollü olunmalıdır. Çocuklar yetişkinlere nazaran daha erken bir saatte uyuyacaklarından mideleri çok dolu olmamalıdır. Aksi halde huzursuz ve rahatsız bir uyku çekebilirler.” diyor.

 

Yeni yılın ilk kahvaltısı nasıl olmalı?

Yılbaşı ertesi yapılacak ilk kahvaltı da en az yılbaşı sofrası kadar önemlidir. Bu yüzden güne güzel ve sağlıklı bir kahvaltı ile başlanmalıdır. Ancak hazırlanacak öğün Pazar kahvaltıları gibi çok geniş ürün çeşidinden oluşmamalıdır. Bir gece öncesi fazlasıyla yemek tüketildiği için yeterli miktarda bir kahvaltı yapmak daha sağlıklı olacaktır. Ispanak, mantar gibi taze sebzeler ile hazırlanmış az yağlı bir omlet, yanında az yağlı bir peynir ve tam tahıllı ekmek yenilebilir. Ayrıca maydanoz, tere, roka, biber gibi sebzeler ve portakal, kivi gibi C vitamini deposu meyveler yorgun düşen vücuda enerji verecektir. Kahvaltıda siyah çayı tercih eden kişiler çaylarını açık ve limonlu içmelidir. Bitki çayı içilecekse de adaçayı, rezene, ıhlamur, melisa ve papatya çayları tercih edilebilir. Bu sayede hem mide yorulmaz hem de kişi kendini daha iyi hisseder.

 

Central Hospital’dan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Buket Yavuz Koçoğlu, bu özel gün için 2 ayrı örnek yılbaşı menüsü de paylaşıyor.

 

ÖRNEK YILBAŞI MENÜLERİ

1.      Menü

 

  • Uyanır uyanmaz 1 bardak su 

Sabah

  • 4 yemek kaşığı yoğurt
  • 3 yemek kaşığı yulaf ezmesi
  • 4 yemek kaşığı nar
  • 1 tam ceviz

Ara

  • 1 mandalina
  • Yeşil çay

Öğle

  • 1 porsiyon sebze yemeği
  • 4 yemek kaşığı yoğurt
  • Salata 

Ara

  • 5 çiğ badem
  • 2 kuru kayısı

Akşam

 

Başlangıç

  • 1 dilim peynir
  • Hindi füme
  • Domates-salatalık

 

Yemek

  • 1 kâse çorba
  • 1 porsiyon hindi/tavuk/balık
  • 2 yemek kaşığı yoğurt
  • ½ porsiyon sebze yemeği
  • Salata

Ara

  • 1 kâse sütlü tatlı
  • ½ küçük kâse kuruyemiş

2.      Menü

 

  • Uyanır uyanmaz 1 bardak su

Sabah

  • 1 dilim peynir
  • 1 yumurta
  • Maydanoz, tere, roka, biber
  • 1 dilim ekmek

Ara

  • 1 kivi
  • Yeşil çay

Öğle

  • 1 kâse çorba
  • 1 dilim peynirli salata

Ara

  • 1 grissini
  • 1 su bardağı ayran

Akşam

 

Başlangıç

  • 2 yemek kaşığı yoğurt-çiğ sebze
  • ½ küçük kâse kuruyemiş

Yemek

  • 1 porsiyon hindi/tavuk/balık
  • 3 yemek kaşığı pilav
  • ½ porsiyon sebze yemeği
  • 2 yemek kaşığı yoğurt
  • Salata

Gece

  • 1 porsiyon meyveli tatlı
Editör: TE Bilisim