1-SÜT’TE DOĞRU ÜRETİM, PAZARLAMA ve ÖRGÜTLENME POLİTİKALARI NE OLMALI?
Süt ve ürünleri, temel bir gıda maddelerimizin en önemlilerinden kabul ediliyor. Bu nedenle, konuya sağlıklı bir bakış açısı getirmek için üretimden tüketime değin, sürecin bütünsel olarak ele alınması gerekiyor.
ÜRETİM POLİTİKALARI
Kısa Dönemde: Fiyat oluşumunda, müdahaleci kuruluşlar devreye sokulmalı. Desteklemeler en az Tarım Kanunu’nda belirtilen oran düzeyine çıkarılmalı. Destekleme ve düzenlemelerde bir büyüklük sınırının getirilmeli, bu bağlamda istihdam ve verimlilik açısından küçük ve orta ölçekli köylü işletmeler öne çıkarılmalı. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin sorunları, kooperatif örgütlenmesi ile aşılmalı.
Uzun dönemde: Hayvancılık işletmelerinin uzmanlaşması, kooperatifleşme ile birlikte planlanmalı. Desteklemeler, türler temelinde yeniden gözden geçirilmeli. Koyun ve keçinin göreli payı, sütlerinin peynir ve yoğurt yapımındaki önemlerinden dolayı artırılmalı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde toprak reformu yapılmalı ve koyunculuk öne çıkarılmalı.
PAZARLAMA VE ÖRGÜTLENME POLİTİKALARI
Kamu iktisadi kuruluşları yeniden kurulmalı.
Süt sektöründe çok sayıda bulunan örgütlerin (Birlikler, Kooperatifler, Dernekler, Ulusal Süt Konseyi, Sanayici Örgütleri vb.) görev alanları yeniden tanımlanmalı, üretimden pazarlanmaya değin desteklemeler kooperatifler aracığıyla gerçekleştirilmeli.
Kooperatif Güçlendirilmeli. Bu amaçla; Girdilerden alınan KDV'ler ile mazottan alınan ÖTV sıfırlanmalı. Sanayi tesisleri kurmaları için ekonomik, sosyal ve yasal önlemler alınmalı. Sütünü tarımsal amaçlı kooperatifler kanalıyla pazarlayan ve işleyen üreticilere daha yüksek destekleme primi uygulanmalı. Soğuk zincire sahip, teknik eleman çalıştıran ve laboratuvar hizmeti veren kooperatiflere maliyetlerini karşılamak amacıyla teknik destek verilmeli. Süt ve süt ürünleri, temel gıda maddesi kapsamına alınmalıdır. Bu bağlamda Kooperatif üyelerinin; yem, tohum, gübre, motorin, ilaç ve aşı gibi temel girdilerinden KDV oranı sıfırlanmalı, kooperatiflerin pazarladığı ürünlerde KDV oranı %8’den %1’e düşürülmelidir. Anılan uygulama, tüketici fiyatlarına doğrudan yansıyacak ve tüketimi artıracağı gibi kooperatifleri kayıt dışılıktan doğan haksız rekabete karşı da koruyacaktır. Üretim ve tüketim kooperatifleri arasında eşgüdüm sağlanmalı. Köy Kooperatifleri yerine ilçe merkezli kooperatifleşmeye yönelmeli.
İç pazarı koruyacak ve dış ticarette ihracatı geliştirecek düzenlemeler yapılmalı. İşlenmiş Tarım Ürünleri’nin ithalatında iç üretim korunmalı. Dâhili İşleme Rejimi’ne asla yönelmemeli. Damızlık ve damızlık dışı hayvan dışalımına karşı tavır alınmalı. Anaç dışsatımında önlemler alınmalı. Kaçak hayvan ile ürün çıkışı ve girişi mutlaka engellenmeli.
19 Mayıs 2012
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI
