İki hafta boyunca 8 salonda, 593 seansta, 25 bölümde 50 ülkeden 245 yönetmenin, uzun ve kısa metrajlı toplam 357 filminin gösterildiği festivali toplam 135 bin sinemasever izledi. Festival boyunca %84 dolulukla geçen film gösterimlerinin yanı sıra festival konuklarının katılımıyla renklenen 3 sinema dersi, 7 söyleşi; yönetmen, oyuncu ya da yapımcılarının bizzat sunduğu film gösterimleri ve Köprüde Buluşmalar kapsamında düzenlenen 3 atölye, 5 sinema dersi ve 3 söyleşiyle 16 gün boyunca İstanbul sinemaya doydu.
Festivalin Destekçileri
33. İstanbul Film Festivali, Festival Sponsoru Akbank’ın yanı sıra Tema Sponsorları Anadolu Efes, NTV, Sabah Gazetesi, SinemaTV, Nescafé Gold ve tv2’nin katkılarıyla gerçekleştirildi. TC Kültür ve Turizm Bakanlığı festivale büyük destek verirken İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Beyoğlu Belediyesi de festivale verdiği tanıtım desteğini sürdürdü. 2014 yılında İstanbul Film Festivali konuklarını Renault taşıdı. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın tüm festivallerine Öncü Sponsor Eczacıbaşı Holding, Resmi İletişim Sponsoru Vodafone Red, Resmi Taşıyıcı DHL ve Resmi Konaklama Sponsoru Martı İstanbul Hotel’in yanı sıra servis sponsorları Zurich Sigorta, GFK, directComn Marketing Group ve AGC destek veriyor.
İstanbul Film Festivali, Groupama özel gösterim sponsorluğunda yedi yıl önce başlattığı Özel Gösterim: Türk Klasikleri Yeniden bölümünde Türkiye sinemasının önemli yapıtlarını beyazperdeyle bir kez daha buluşturdu. Festival kapsamında gerçekleştirilen özel gösterimde 2005 yılında festivalin Sinema Onur Ödülü’nü alan Yavuz Turgul’un yazıp yönettiği, başrollerinde Şener Şen, Uğur Yücel, Osman Cavcı ve Sermin Hürmeriç’in yer aldığı, 1988 İstanbul Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülü kazanan 1987 yapımı Muhsin Bey filmi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Prof. Sami Şekeroğlu Sinema-TV Merkezi tarafından restore edilerek yenilenmiş kopyasından gösterilerek izleyicilerle buluştu.
Festivalin Sinema Onur Ödülleri ve Yaşam Boyu Başarı Ödülü
Festivalin açılış töreninde Türkiye sinemasına yıllar boyu emek vermiş senarist Umur Bugay, oyuncu Sevda Ferdağ, yapımcı Abdurrahman Keskiner, oyuncu Eşref Kolçak, müzisyen Atilla Özdemiroğlu ile yönetmen, senarist ve yapımcı İrfan Tözüm’e İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülleri takdim edildi. 2014 yılında sinema kariyerinin 40. yılını tamamlayan, bağımsız film dağıtımcılığının efsane ismi, yönetmen ve yapımcı Marin Karmitz de bir sinema dersi vermek ve festivalin kapanış töreninde Sinema Onur Ödülü’nü almak üzere İstanbul’daydı.
İstanbul Film Festivali Yaşam Boyu Başarı Ödülü bu yıl, tarih, savaş ve insan yazgısı kavramlarını sık sık yapıtlarına konu eden büyük usta, Polonyalı yönetmen Andrzej Wajda’ya verildi. Sağlık sorunlarından ötürü İstanbul’a gelemeyen Wajda’nın ödülünü, yönetmenin festival programında “Ustalar” bölümünde yer alan Walesa filminin yapımcısı Michal Kwiecinski aldı.
Festivalde Özel Bölümler
Festival, klasikleşmiş bölümlerinin yanı sıra 2014 yılına özel bölümleriyle de ses getirdi. Türkiye sinemasının 100. yılı için sinema yazarları Fatih Özgüven ve Engin Ertan, akademisyenler Selim Eyüboğlu ve Umut Tümay Arslan ile festival direktörü Azize Tan tarafından hazırlanan “Bu İkiliye Dikkat”, 2014 yılında kutlanan Polonya-Türkiye arası diplomatik ilişkilerin tesisinin 600. yıldönümü ile ilgili kutlamaların kültür programı çerçevesinde hazırlanan “Polonya Deneysel Canlandırma Sineması” ve Marin Karmitz’in kurucusu olduğu prodüksiyon şirketi MK2’nün 40. yılı şerefine hazırlanan “MK2–40. Yıl” festivalin heyecan verici projelerinden oldu.
Aşkı aramanın ve bulmanın ne cinsiyeti ne de yaşı olduğunu vurgulayan “Nerdesin Aşkım” bölümü de büyük ilgi gördü. Yönettiği altı filmle Rus sinemasının dünyadaki önemli temsilcilerinden biri olarak kült mertebesine ulaşan Aleksey German’ın tüm filmleri de festival kapsamında izleyiciyle buluştu. Festivalde ayrıca Türkiye sinemasının 100. yılı vesilesiyle, Balkanlar’ın ilk sinemacıları Yanaki ve Milton Manaki’nin restore edilen filmlerinin tamamı gösterildi. 1. Dünya Savaşı’nın 100. Yıldönümü de Alman dışavurumcu sineması üzerinden tartışılan ayrı bir bölümle anıldı.
Festivalin artık gelenekselleşen Akbank Galaları, Dünya Festivallerinden, Ustalar, Yeni Bir Bakış, NTV Belgesel Kuşağı, Mayınlı Bölge, Geceyarısı Çılgınlığı ve Çocuk Mönüsü bölümleri her zaman olduğu gibi yine ilgiyle takip edildi.
Festivalin Konukları
İstanbul Film Festivali, bu yıl İstanbul’da ağırladığı konuklarıyla da öne çıktı. Festivalin açılışından kapanışına kadar geçen 16 günlük süre içinde İstanbul’u Uluslararası Yarışma bölümünde yer alan oyuncu Jowita Budnik, yapımcı Mathilde Dedye, yönetmenler Pedro Pires, Daniele Luchetti, Lenny Abrahamson, Ragnar Bragason, Eskil Vogt; FACE İnsan Hakları yarışmasında filmleri yer alan Ahmad Abdalla, Andreas Johnsen, Maximon Monihan ile Sheena Matheiken, Maria Binder, Jasmila Zbanic ve Mais Darwazah; filmleri NTV Belgesel Kuşağı’nda gösterilen Talal Derki, Horacio Alcala, Farid Eslam, Olli Waldhauer, Jan Kruger, Johannes Holzhausen, Hubert Sauper ve Nina Maria Paschalidou gibi isimler ziyaret etti. Ayrıca Anna Mouglalis, Pawel Pawlikowski, Alexandros Avranas, Themis Panou, Penny Panayotopoulou, Kalia Papadaki, Hiner Saleem, Véronique Wüthrich, Mir Murad Bedirxan, Suat Usta, Eleni Roussinau; Uberto Pasolini, Ester Marting Bergsmark, Eli Leven, Andrea Pallaoro, Reza Dormishian, Çağla Zencirci, Guillaume Giovenetti, Masahiro Yoshino, Masako Wajima, Lee Xiao Mu, Hiroyuki Tanimoto, Tzahi Grad, Avraham Pirchi, Tami Leon, Jonathan Asser, Fernando Lavanteros, Cristobal Palma, Noaz Deshe ve James Gayo, Rodrigo Saquel, Katrin Gebbe, Giorgi Nakhasidze, Cherien Dabis, Umut Dağ, Fernando Eimbcke, Mar Coll, Marco Berger, Geetanjali Thapa, Rüdiger Suchsland, Tudor Cristian Jurgiu, Christophe Paou, Yorgos Tsemberopoulos gibi birçok oyuncu, yapımcı, senarist ve yönetmen de filmlerini sunmak için İstanbul’a geldi.
Festivalde yapılan 593 gösterimden 117’si filmin yönetmen, oyuncu, senarist veya yapımcıların katılımıyla gerçekleştirildi. Festivale konuk gelen yönetmen, yapımcı ve oyuncular, gösterimler öncesinde filmlerini izleyicilere sunup, film sonrasında sinemaseverlerin sorularını yanıtladı.
17 Nisan’daki Sürü filmin gösteriminden önce Tuncel Kurtiz’in eşi Menend Kurtiz ve oyuncular Halit Ergenç ve Kenan İmirzalıoğlu’nun da katılımıyla unutulmaz oyuncu bir kez daha saygıyla anıldı. 14 Nisan günü yapılan Tepecik Hayal Okulu filminin gösteriminde filmin konu aldığı Ahmet Uluçay’ın kısa filmleri gösterildi. Uluçay’ın eşi Ayşe Uluçay ve oğlu ile birlikte Yeşim Ustaoğlu’nun da katıldığı gösterimde duygulu anlar yaşandı.
İstanbul Film Festivali’ni izlemek için yurtdışından gelen 350’yi aşkın konuğun arasında Venedik, Cannes, Berlin, Selanik, Moskova, Hamburg, Batum, Paris, Göteborg, Saraybosna, Busan, Sofya, Amiens, Tiflis, Locarno, Split, IDFA, Rotterdam, Erivan, Montpellier, Signes de Nuit, Torino, Odessa, Karlovy Vary, Forum des Images, Les Arcs, Viennale ve Netherlands Film Festival gibi uluslararası film festivallerinin temsilcileri de vardı.
Yönetmenler Anlatıyor
Bu yılın yarışma filmlerinden ve festival programında yer alan filmlerden 25’inin yönetmenleriyle sinema yazarları Ceyda Aşar, Engin Ertan, Esin Küçüktepepınar ve Nando Salva tarafından festivalin web sitesinden de yayınlanan özel röportajlar yapıldı: Andreas Johnsen (Düzmece Dava), Robin Campillo (Doğulu Çocuklar), Maximon Monihan (Sessizlerin Sesi), Rithy Panh (Eksik Resim), Xavier Dolan (Tom Çiftlikte), Martin Provost (Violette), John Curran (Çöldeki İzler), Diego Quemada-Díez (Altın Kafes), Jasmila Zbanic (Sesini Duyuramayanlar İçin), Robert Lepage & Pedro Pires (Üçleme), Daniele Luchetti (Mutlu Yıllarımız), Melisa Önel (Kumun Tadı), Ozan Açıktan (Silsile), Reha Erdem (Şarkı Söyleyen Kadınlar), Tayfun Pirselimoğlu (Ben O Değilim), Ragnar Bragason (Metalci), Anna Odell (Buluşma), Andrea Pallaoro (Medealar), Kenan Korkmaz (Gittiler ‘Sair ve Meçhul’), Esra Saydam & Nisan Dağ (Deniz Seviyesi), Zaza Urushadze (Mandalina Bahçesi), Maria Binder (Trans X İstanbul), Lenny Abrahamson (Frank), Hüseyin Karabey (Sesime Gel), Eskil Vogt (Körlük).
Türkiye Sinemasına Büyük Övgü
İstanbul Film Festivali’nde sponsorluğunu 27 yıldır Anadolu Efes’in üstlendiği Türkiye Sineması bölümünde Ulusal Yarışma, Yarışma Dışı, Yeni Türkiye Sineması, Belgeseller, Hisar Kısa Film Seçkisi başlıkları altında 36 kurmaca ve belgesel film yer aldı. Altın Lale Ulusal Yarışma’da 4’ü Türkiye, 4’ü dünya prömiyerini yapan 10 film yer aldı. Festival programında yer alan Türkiye yapımı birçok film, yurtdışındaki uluslararası festivallerin temsilcilerinden davet aldı.
Festival Etkinlikleri
Festival parti ve resepsiyonlarıyla da çok hareketli geçti. Festivalin açılış töreninin ardından Akbank’ın evsahipliğinde garajistanbul’da, kapanış töreninin ardındansa Anadolu Efes evsahipliğinde Martı İstanbul Hotel’de düzenlenen buluşmalar büyük ilgi gördü. 4 Nisan Cuma akşamı festivalin açılış töreninin ardından Nişantaşı Park Şamdan Restaurant’da düzenlenen özel gecede, 33. İstanbul Film Festivali’nin gerçekleştirilmesine katkıda bulunan tüm destekçi kurum ve kuruluşlara teşekkür plaketi takdim edildi. Festivalin konukları için düzenlenen ve artık klasikleşen Boğaz’da tekne gezisi bu yıl da gerçekleştirildi. Festival kapsamında Fil’m Hafızası’yla Geceyarısı Çılgınlığı ve Fil’m Hafızası’yla Kısa Film Gecesi başlıklı iki parti de düzenlendi. Ayrıca Hard Rock Cafe’de yapılan Neil Young İstanbul’da partisi de konuk DJ’leriyle dikkat çekti.
Festival kapsamında gerçekleştirilen sinema dersleri ve söyleşilere ilgi büyük oldu. Festivalin Uluslararası Altın Lale yarışmasının jüri başkanı olan Asghar Farhadi, verdiği sinema dersinde sinema anlayışı, yazma süreci, karakterlerine yaklaşımı ve filmleri üzerine bir sohbet gerçekleştirdi. Fransız yapım ve dağıtım şirketi MK2’nün kurucusu Marin Karmitz’in verdiği sinema dersi de ilgiyle takip edildi. Seyfi Teoman İlk Film jürisinde yer alan yönetmen Jan Ole Gerster de festival kapsamında SAE İstanbul işbirliğiyle bir sinema söyleşisi yaptı.
Türkiye’de sinemanın 100. yaşını Bu İkiliye Dikkat adlı bölümle kutlayan İstanbul Film Festivali, bu bölümle paralel olarak bir dizi söyleşi düzenledi. Gözde Onaran ve Nil Kural’ın katıldığı Sanat Sinemamız Ne Durumda?, Kazım Öz ve Emin Alper’in katılımıyla Politik Sinemamız Ne Durumda?, Emel Çelebi ve Güliz Sağlam’ın konuşmacı olduğu Belgesel Sinema Yapmak, Can Evrenol ve Engin Ertan katılımıyla Türk Sinemasında Fantastik ve Korku, Zeyno Pekünlü ile CANAN’ın konuşmacı olduğu Video Art ve Türk Sineması, Melikşah Altuntaş ile Onur Ünlü’nün katılımıyla Nelere Gülüyoruz? Türk Sinemasında Komedi, Selim Eyüboğlu ve Aykan Safoğlu’nun konuşmacı olduğu Türk Sinemasında Kitsch ve Queer başlıklarıyla düzenlenen söyleşiler İstanbul Modern’de yapıldı.
Festivalin panel ve söyleşileri de hem sinemacılar hem sinemaseverlerin katılımıyla gayet hareketli geçti. Humus’a Dönüş filminin yönetmeni Alisa Lebow’un moderatörlüğünde Talal Derki’nin konuşmacı olduğu Savaş Zamanı Belgesel Yapmak söyleşisinde Suriye’de sinemacı olmak konuşuldu; Berat İlk’in moderatörlüğünde Mariusz Wilczyński ve Adriana Prodeus’un katıldığı panelde Polonya Canlandırma Sineması hakkında bilgi verildi; Şenay Özden moderatörlüğünde konuşmacılar Hakan Ataman; Ahmet Yurtkul ve Yasin El Haj Saleh ile Mülteciler ve Yaşamı Yeniden Üretmek paneli yapıldı; Rüdiger Suchsland ve Engin Ertan Sinema Yoluyla Bir Millet Yaratmak panelinde Birinci Dünya Savaşının 100. Yıldönümünü Alman dışavurumcu sineması üzerinden konuştu; Zehra Çelenk’in moderatörlüğünde Tayfun Atay ile Nina Maria Paschalidou Yok Bir Sitemim, Hayatta Her Şey Kısmet diyerek Türk TV dizilerinin dünya kadınları üzerinde bıraktığı etkiyi tartıştılar. Balkanların ilk sinemacıları Manaki Kardeşlerin Kültür Mirası, Igor Stardelov ve Sula Bozis tarafından masaya yatırıldı.
Festivali ana programının yanı sıra etkinlikler kapsamında da film gösterimleri yapıldı: Hrant Dink Vakfı’yla 2013 Vicdan Filmleri, Akbank 10. Kısa Film Festivali Ödüllü Filmler dışında Kamerasız Adam: Alan Berliner Retrospektifi başlığı altında çağımızın en önemli belgeselcilerinden Alan Berliner’in tüm filmleri gösterildi.
Köprüde Buluşmalar
İstanbul Film Festivali kapsamında bu yıl dokuzuncusu düzenlenen Köprüde Buluşmalar, yurtdışından ve Türkiye’den yapımcı, yönetmen, senarist ve kurum temsilcilerini bir araya getirip yeni uzun metraj projelerinin ilk uluslararası sunumunun yapılması için olanaklar yaratmaya devam etti. Köprüde Buluşmalar kapsamında bu yıl proje sahipleri Eurimages, Bulut Film, Giyotin Film, Dcinex, Hindistan Ulusal Sinema Geliştirme Kurumu, Oticons, Kalem Ajans, Hot Property Films, Torino Film Lab, Hollanda Eye Film Merkezi, Cinéfondation, Eave, İsrail Film Fonu, CNC, MK2, Locarno Film Festivali, Rotterdam Film Festivali-Cinemart, Venedik Film Festivali, Polish Film Institute, Wild Bunch, Wajda School-EKRAN, Hollanda Sinema Buluşmaları temsilcileriyle görüşme imkânı buldu.
30. İstanbul Film Festivali’nden bu yana Medienboard Berlin-Brandenburg ve Hamburg Schleswig-Holstein Film Fonu işbirliğinde oluşturulan ve iki ülke arasındaki ortak yapımlar için yeni bir teşvik sunmayı amaçlayan Türkiye-Almanya Ortak Yapım Geliştirme Fonu bu yıl 5 projenin fon ile desteklenmesine karar verdi. Köprüde Buluşmalar kapsamında bu yıl üçüncü kez yapım aşamasında olan filmleri desteklemek amacıyla, Türkiye’den, çekimlerinin en az yarısı tamamlanmış veya post-prodüksiyon aşamasında olan uzun metraj filmlere ve belgesellere açık olan Work in Progress / Yapım Aşaması Atölyesi de gerçekleştirildi. Bu yıl altıncısı gerçekleştirilen Film Geliştirme Atölyesi’ne 88 başvuru yapıldı.
Köprüde Buluşmalar kapsamında düzenlenen 3 atölye, 5 sinema dersi ve 3 söyleşiyle hem sinemaseverler hem de sinemacılara Eurimages başvurularından sinema salonlarının dijitalleştirilmesine, senaryo ve proje sunumu danışmanlığından direniş ve kriz zamanlarından alternatif medya yaratmaya, film ve edebiyat buluşmasından görüntü yönetmenlerinin buluşmasına birçok farklı konuda etkileşimli bilgiler sunuldu.
Festivale Uluslararası Basından Büyük İlgi
Dünya basını her yıl olduğu gibi bu yıl da İstanbul Film Festivali’ne büyük ilgi gösterdi. Festivale yurtdışından ve uluslararası basının Türkiye temsilcilerinden oluşan 100’e yakın basın mensubu ve film eleştirmeni katıldı. Festival haberleri, Screen International, Variety, The Hollywood Reporter, Positif, KINO, Ray, Film International, Kinema, de Filmkrant gibi önde gelen sektörel yayınların yanı sıra Almanya’dan Frankfurter Allgemeine Zeitung, Die Tageszeitung, Süddeutsche Zeitung, Fransa’dan L’Humanité, İsviçre’den NZZ, Lübnan’dan Daily Star, Bulgaristan’dan Dnevnik Daily, Meksika’dan Sol de Mexico, Mısır’dan Al Ahram gibi saygın gazetelerde yer almaya başladı. Ayrıca Euronews, Associated Press, Monocle Radyo, BBC Radyo, İtalyan RAI Televizyonu, Yunan ANT1 Televizyonu, Çin Devlet Televizyonu ve Radyosu, Mısır Televizyonu, Alman ARD, WDR Radyoları, Deutschlandradio ve Belgrad Radyosu temsilcileri de İstanbul Film Festivali’ni takip etti.
İstanbul Film Festivali, gelecek yıl yine Nisan ayında İstanbullu sinemaseverle buluşacak.
